Ik ben een kwartje, zoals dat heet.
Mijn vader was half-Japans, half Nederlands en mijn moeder is een Nederlandse. Dus wordt ik een kwartje genoemd. Ik vind die percentages maar lastig. Wat zegt dit over identiteit? Dat ik niet helemaal Nederlander ben? Mensen met een Japans Indische achtergrond hebben vaak het gevoel er niet volledig te mogen zijn.
Zelf ervaar ik dit gevoel niet direct, al ben ik zeker beïnvloed door het trauma van mijn vader. Hij is niet opgegroeid in een veilige gezinssituatie, maar begon het leven in een Jappenkamp. Hij had het idee dat hij mijn broer en mij toch niet kon zeggen wat we wel en niet mochten, want hij had het zelf ook niet geleerd. De enige boodschap die we overduidelijk mee hebben gekregen is dat we ‘normaal’ moesten doen en zijn. Maar hoe doe je dat? Ik kan niet ontkennen dat ik ergens het gevoel heb een rollenspel te spelen. Ik speel voornamelijk de rol van hoogopgeleide Nederlandse vrouw. Deze rol ken ik goed. Maar er is een heel gedeelte van mij, mijn familiegeschiedenis dat ik niet ken. En waarover ook nauwelijks tot niet gesproken wordt. Dat blijkt in meer families te gebeuren.
Ik vermoed dat het grotendeels te maken heeft met hoe we met geschiedenis omgaan. Er is een hoop uit ons koloniaal- en oorlogsverleden waar we weinig tot geen ruimte aan bieden. En waar onwetendheid en ontkenning uit voortvloeien. Dus ben ik op zoek naar de verhalen uit de Tweede Wereldoorlog in Nederlands Indië. Om ruimte te creëren voor de onbekende of weinig vertelde verhalen. Met als uiteindelijk doel een voorstelling. Geen wraak-verhaal, geen politiek-correcte versie, maar een verhaal dat nog niet verteld is.
Ik heb een blog geschreven, waarin ik mijn bevindingen deel. Deze blog is opgenomen in het archief van de Koninklijke Bibliotheek Den Haag, als zijnde cultureel erfgoed dat nergens anders opgetekend staat en omdat het enkel online staat gemakkelijk kan opgaan in de online massa. De blog is hier te lezen.
Naar aanleiding van dit onderzoek heb ik een monoloog ontwikkeld met behulp van dramaturg Tess Scholten. Deze monoloog heb ik opgevoerd in Dutch Culture (Amsterdam), Museum Bronbeek (Arnhem) en in aangepaste versie in De Balie Amsterdam.
Ik zou graag verder werken aan dit onderzoek, het een vastere voeten geven door een publicatie of een andere vorm met impact. Tips zijn welkom.
Mocht je zelf meer informatie willen over je Japans Indische roots dan raad ik je aan contact op te nemen met JIN (Japans Indische Nakomelingen).
De foto is gemaakt door Tess Scholten op de zolder van Dutch Culture.
Eerste blogpost (2015):
Soms ga ik in de V&D op zoek naar de ziel van mijn vader
Het leven in Arnhem leek vroeger vaak simpel. Of je had een scooter, of je had een fiets. Je ging naar de Bijenkorf of naar de V&D.Mijn vader ging naar de Vroom en Dreesman. Naar de koopjeskelder, voor die afgeprijsde trui of de bakken vol cd’s. Als ik mee mocht dronken we een verse jus d’orange in het restaurant met systeemplafond. Daar was het donker en werd er gerookt.
Met mijn broer zat ik afgelopen zomer in de V&D onze vader te gedenken. Mijn broer was ziek en dronk een kopje thee. Ik at een vies appeltaartje. Onze vader is al zes jaar dood. We vonden hem niet terug die dag.
In flitsen kom ik mijn vader wel tegen. Laatst op straat, in de houding van een oude man. Of als ik één van de Nederlandstalige nummers hoor die mijn vader altijd luidkeels en met één vinger in de lucht meezong.
Nu ben ik begonnen met een onderzoek naar mijn familie-geschiedens. Ik graaf in de verhalen van mijn vader en zijn moeder. In de oorlog van Nederlands-Indië, op zoek naar de Jappenkampen, op zoek naar de liefde die mijn oma beleefde met mijn Japanse opa. En wat er daarna gebeurde.
Ik zoek niet alleen in mijn persoonlijke geschiedenis, maar ook in een gedeelte onderbelichte Nederlandse geschiedenis. Ik zoek naar de zielen. De verhalen. De Japanse geesten en schimmen.
In de hoop deze, op mijn manier, weer door te kunnen vertellen. In een theatrale vorm. Ik zal hier verslag doen van mijn zoektocht.
VERVOLG: https://nagasakablog.wordpress.com/
Céline Talens 